چشم اندازی از دندانپزشکی در آینده
در سال های اخیر، تحقیقات سلول های بنیادی رشد چشمگیری داشته است و این رشد مرهون به رسمیت شناختن پتانسیل درمانی سلولهای بنیادی در بهبود زندگی بیماران مبتلا به طیف گسترده ای از بیماریها بوده است.
نتایج درمانی امیدوار کننده ی مبتنی بر سلولهای بنیادی در شرایط آزمایشگاهی و همچنین در داخل بدن مدل های حیوانی، گمانه زنی در مورد استفاده از این سلولها را در برنامه های درمانی آینده در دندانپزشکی انسان تقویت کرده است.
بر اساس توانایی تعمیر و یا نجات بافت آسیب دیده و بازگرداندن بخشی از عملکرد یک ارگان ، بر روی انواع متعددی از سلول های بنیادی یا پیش ساز سرمایه گذاری و تحقیق شده است.
سلول های بنیادی مزانشیمی که در بافتهای دندانی یافت می شوند، شامل سلولهای بنیادی پالپ دندان، پاپیلای دندانی و فولیکول دندانی، دندانهای شیری خارج شده و لیگامان پریودنتال می باشند.
این سلولها می توانند جدا و تخلیص شده و تحت شرایط کشت بافت خاصی، رشد کرده و در مهندسی بافت، از جمله، بازسازی دندان، اعصاب و استخوان استفاده شوند.
کاربرد سلولهای بنیادی در دندانپزشکی:
سلول های بنیادی یک منبع سلولی ارزشمند برای درمان مبتنی بر سلول از طریق مهندسی بافت هستند.
دندانپزشکی ترمیمی و ایده ی سلول های بنیادی دندان، جایگزین استفاده از دستگاه ها و داروها برای بهبود علائم خواهند شد، این روش، عملکرد از دست رفته ی اندام ها و بافت های آسیب دیده ی بدن را بازسازی می نماید.
هدف نهایی از بازسازی دندان، جایگزینی دندان از دست رفته با یک دندان بیولوژیک است. مهندسی دندان مبتنی بر سلول های بنیادی، یک رویکرد امیدوار کننده برای ساخت دندان بیولوژیکی (دندان زیستی) تلقی می شود.
چندین ساختار سر و صورت مانند کندیل مندیبل، استخوان جمجمه، شکاف جمجمه ، غدد بزاقی و بافت چربی زیر جلدی، از سلول های بنیادی مزانشیمی، فاکتور رشد و یا روش ژن درمانی ساخته شده اند.
استفاده از سلولهای بنیادی گزینه ی امیدوار کننده ای برای جایگزینی بافت استخوان و حل مشکلات مرتبط با پیوند اتوجنوس است.
تکنیک های مهندسی بافت روش جایگزینی برای ترمیم آترزی استخوان فک بالا و بحث در مورد مفاهیم و پتانسیل های بازسازی استخوان از طریق تکنیک های کشت سلول به عنوان گزینه ای برای جراحی ترمیمی فک و صورت است.
درمان از طریق تحویل سلولهای بنیادی بمنظور بازسازی بافت های پریودنتال
• با استفاده از تکنولوژی هدایت جراحی بازسازی بافت یا استخوان، سلولهای بنیادی در محل مورد نظر قرار داده می شود.
•انواعی از عوامل رشد و گرافت های مختلف استخوان و یا مواد جایگزین برای طراحی و عملکرد تکنولوژی احیا کننده درونزا، توسط بکارگیری سلول های میزبان و یا درمانهای مبتنی بر سلول های پیوندی از طریق پیوند سلول های خارجی برای افزایش بازسازی بافت های پریودنتال و یکپارچه سازی بیومکانیکی آن بکار گرفته می شوند.
مطالعات پیش بالینی و بالینی ارائه ی سلول های بنیادی اتولوگ یا آلوژنیک با منشأ دندانی یا غیر دندانی به لثه از طریق روش های مبتنی بر بیومتریال یا بدون نیاز به بیومتریال انجام شده است.
بسیاری از درمان های مبتنی بر تحویل سلول های بنیادی قبل از این اتولوگ بوده و همچنان به صورت اتولوگ انجام می شوند.
• درمان تیپیک با بیوپسی از بافت دهنده آغاز شده، جدا سازی و گسترش سلول ها صورت می گیرد و در نهایت، سلولهای درمانی به اهدا کننده بازگردانده می شود.
• استفاده از سلول های آلوژنیک ذخیره شده در بانک سلولی بسیار ارزان تر و عملی تر از استفاده از سلولهای بنیادی اتولوگ است.
• تصمیم به استفاده از سلول های بنیادی در درمان پریودنتال، به خصوص سلولهایی از منبع آلوژنیک، نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق خطرات و مزایای مرتبط با این روش دارد.
• به خصوص در مواردی که بیماری سبب بروز نقایص بزرگی در بافت لثه شده باشد.
نتیجه آنکه مسیر درمان به سمتی است که بیماریها و کاستیهای بدن توسط قابلیتهای خود بدن ترمیم و اصلاح گردد و این بسیار امید بخش خواهد بود.